Zielona herbata – właściwości, działanie
Pochodząca z Chin herbata zyskała miłośników na całym globie. To jeden z najpopularniejszych napojów. Ceniona od tysięcy lat za wartości zdrowotne, unikalny smak i aromat – zwłaszcza zielona herbata. Dowiedz się, dlaczego warto wprowadzić ten napój do swojej codziennej diet.
Zielona i czarna herbata – różnice
Zielona herbata to napój przygotowywany z liści Camellia sinensis, tej samej rośliny, z której wytwarza się czarną herbatę. Różnica między tymi dwoma rodzajami herbaty polega głównie na procesie produkcji i poziomie utlenienia liści. Zielona herbata jest mniej utleniona niż czarna herbata, co sprawia, że zachowuje więcej naturalnych substancji odżywczych i antyoksydantów.
Czarna herbata i zielona herbata różnią się od siebie głównie pod względem procesu produkcji, smaku, składników odżywczych oraz właściwości zdrowotnych. Liście czarnej herbaty poddaje się procesowi utleniania i częściowej fermentacji przed suszeniem. Ten proces nadaje jej charakterystyczny ciemny kolor i silny smak. Z kolei jeśli chodzi o herbatę zieloną, jej liście nie są poddane fermentacji. Są za to ogrzewane lub parzone, aby zatrzymać proces fermentacji, dzięki czemu zachowują swój naturalny zielony kolor i delikatniejszy smak.
Jak powstaje zielona herbata?
Warunki, w jakich jest uprawiana zielona herbata, mają duże znaczenie. To właśnie one wpływają na jej smak i zdrowotne właściwości. Ważna jest także pora zbioru, która ma wpływ na zawartość olejków eterycznych. Na najlepszych plantacjach herbaty zwraca się uwagę na porę dnia, w której zbiera się liście. Najwyższej jakości zielone herbaty pochodzą z liści zebranych o świcie, pokrytych poranną rosą. Równie ważny jest wiek liści oraz sposób zbierania. Miejsce pochodzenia zielonej herbaty również ma znaczenie. Proces produkcji polega na obróbce liści najpóźniej godzinę po ich zerwaniu, zanim zdążą się zafermentować.
Pierwszym krokiem podczas produkcji zielonej herbaty jest zbiór świeżych liści herbacianych. Zbiera się je ręcznie lub maszynowo. Najważniejszy w procesie jest wybór odpowiedniego momentu zbioru, gdyż może mieć wpływ na smak i jakość herbaty. Po zebraniu liście są rozkładane cienką warstwą, aby przesuszyć je nieco i pozbawić nadmiaru wilgoci. Niektóre zielone herbaty, zwłaszcza wyższej jakości, przechodzą przez etap lekkiego podgrzewania, aby zatrzymać enzymy odpowiedzialne za utlenianie. To pozwala zachować zielony kolor liści i uniknąć procesu fermentacji.
Kolejnym etapem produkcji jest rolowanie liści. Liście toczy się lub skręca delikatnie, co pomaga uwolnić soki roślinne i zatrzymać ich naturalne aromaty. Następnie herbatę się suszy. Proces suszenia jest kluczowy, ponieważ zapobiega dalszemu utlenianiu liści.
Ważne jest, aby proces produkcyjny zielonej herbaty odbywał się stosunkowo szybko po zbiorze liści, aby uniknąć nadmiernej fermentacji. Dzięki temu zielona herbata zachowuje swoje charakterystyczne cechy, w tym zielony kolor, delikatny smak i bogactwo cennych substancji, takich jak antyoksydanty i polifenole.
Dzięki braku lub minimalnej fermentacji zielona herbata zachowuje większą ilość naturalnych substancji odżywczych, takich jak katechiny, polifenole, witaminy i minerały. Czarna herbata zawiera ich mniej. Co prawda obie herbaty posiadają korzyści zdrowotne, ale to zieloną herbatę uważa się za bardziej korzystną dla zdrowia ze względu na zachowanie większej ilości antyoksydantów w porównaniu do czarnej herbaty. Warto w tym miejscu wspomnieć również zieloną kawę, która cieszy się stale rosnącą popularnością.
Zielona herbata – właściwości
- Bogactwo antyoksydantów: Zielona herbata zawiera wiele polifenoli, takich jak katechiny, które działają jako silne antyoksydanty. Mogą one pomagać w zwalczaniu szkodliwych wolnych rodników w organizmie i chronić komórki przed stresem oksydacyjnym.
- Wspomaganie układu sercowo-naczyniowego: Regularne picie zielonej herbaty może pomóc obniżyć poziom cholesterolu LDL (złego cholesterolu) oraz utrzymać zdrowy poziom ciśnienia krwi. To z kolei może wpłynąć na poprawę zdrowia serca i układu krążenia.
- Wspomaganie utraty wagi: Niektóre badania sugerują, że zielona herbata może pomagać przyspieszyć metabolizm i poprawić spalanie tłuszczu, co może być korzystne dla osób próbujących schudnąć.
- Wspomaganie układu immunologicznego: Składniki obecne w zielonej herbacie, takie jak katechiny, mogą wspierać układ odpornościowy i pomagać w zapobieganiu infekcjom.
- Poprawa funkcji mózgu: Zielona herbata zawiera kofeinę, która może pomóc w poprawie koncentracji i czujności. Dodatkowo zawiera aminokwas L-teaninę, która może działać relaksująco i wspomagać stan umysłu.
- Wsparcie dla zdrowego układu trawiennego: Niektóre składniki zielonej herbaty, takie jak katechiny, wspierają zdrowie układu trawiennego i pomagają w redukcji stanów zapalnych.
- Ochrona przed rakiem: Badania sugerują, że katechiny obecne w zielonej herbacie mają działanie przeciwnowotworowe i wspomagają ochronę przed niektórymi rodzajami raka.
Witaminy i substancje zawarte w herbacie zielonej
Zielona herbata, dzięki braku procesu fermentacji, zachowuje nie tylko swój doskonały smak, ale również cenne składniki. Napar z liści zielonej herbaty dostarcza wielu substancji. Są to:
- kompleks polifenoli o różnorodnych działaniach
- katechiny,
- mocne przeciwutleniacze,
- substancje ściągające,
- związki alkaloidowe,
- tłuszcze,
- aminokwasy,
- kofeina,
- witaminy: A, E, z grupy E oraz witamina C
- mikroelementy – wapń, potas, miedź, cynk, mangan, fluor.
Zielona herbata na co?
Napar z zielonej herbaty ma pozytywny wpływ na wiele aspektów zdrowia i dobrego samopoczucia:
- Przeciwdziałanie utlenianiu komórek: Dzięki obecności silnych przeciwutleniaczy, takich jak polifenole i katechiny, zielona herbata może pomóc w ochronie komórek przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki.
- Poprawa funkcji mózgu: Niektóre badania sugerują, że składniki zawarte w zielonej herbacie, takie jak kofeina i aminokwasy, mogą wspierać koncentrację, pamięć i ogólną funkcję mózgu.
- Wspomaganie utraty wagi: Składniki zielonej herbaty, takie jak katechiny, mogą przyspieszyć metabolizm i pomóc w procesie spalania tłuszczu.
- Ochrona serca: Regularne picie zielonej herbaty może wpłynąć na obniżenie poziomu cholesterolu i ciśnienia krwi, co może pomóc w utrzymaniu zdrowego serca.
- Poprawa stanu skóry: Przeciwutleniacze zawarte w zielonej herbacie mogą pomóc w ochronie skóry przed szkodliwym wpływem promieniowania UV oraz innych czynników zewnętrznych.
- Wzmacnianie układu odpornościowego: Witaminy i mikroelementy zawarte w zielonej herbacie mogą pomóc w poprawie odporności organizmu.
- Redukcja stresu: Składniki zielonej herbaty, w tym aminokwas L-teanina, mogą mieć działanie uspokajające i pomóc w redukcji stresu i napięcia.
- Przeciwdziałanie chorobom: Badania sugerują, że regularne picie zielonej herbaty może pomóc w redukcji ryzyka wystąpienia niektórych chorób, takich jak choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca typu 2 i niektóre rodzaje nowotworów.
Zielona herbata na odchudzanie
Zdolności Zielonej Herbaty do wspomagania procesu odchudzania wynikają głównie z obecności katechin, a szczególnie związku znanego jako galusan epigallokatechiny (EGCG). Katechiny obecne w zielonej herbacie mają istotny i wielopłaszczyznowy wpływ na redukcję tkanki tłuszczowej. Działa to poprzez hamowanie absorpcji tłuszczów z pożywienia oraz zwiększanie ich zużycia przez organizm. Dodatkowo, zielona herbata wspomaga aktywność niektórych enzymów biorących udział w procesie trawienia, korzystnie wpływa na metabolizm wątrobowy, intensyfikuje proces termogenezy i przyspiesza spalanie tłuszczów.
Zielona herbata na noc
Jak parzyć zieloną herbatę?
Aby przygotować napar zielonej herbaty, najlepiej użyć miękkiej wody o niskiej zawartości wapnia i bez chloru. W naszych kranach często dostępna jest twarda woda z dużą ilością chloru. Jeśli nie możemy przefiltrować wody, warto skorzystać z niegazowanej wody mineralnej o niewielkiej zawartości wapnia. Proces parzenia wygląda następująco: jedną łyżeczkę suszu zalewamy szklanką wody o temperaturze 80°C. Warto pamiętać, że zieloną herbatę nie należy parzyć wrzątkiem! Za każdym razem warto użyć świeżej wody, tylko raz zagotowanej. Herbatę należy parzyć przez 3-4 minuty. Jeśli napar jest zbyt mocny i ma posmak szpinaku lub alg, można go rozcieńczyć wodą, co poprawi jego smak.
Czy zieloną herbatę można parzyć wiele razy?
Zieloną herbatę można parzyć wielokrotnie. Mało tego – zalecane jest picie naparu dopiero z drugiego parzenia liści. Herbatę z pierwszego parzenia wylewa się. Służy ono do obmycia liści z zanieczyszczeń. Praktykę tę stosują głównie Chińczycy i Japończycy. Drugie parzenie i kolejne są równie obfite w składniki, a nawet bogatsze. Szczególnie warto zwrócić uwagę na rzadko spotykane w diecie pierwiastki, takie jak mangan i fluor. Należy jednak pamiętać, że wilgotne liście zielonej herbaty nie powinny być przechowywane dłużej niż 12 godzin, aby uniknąć rozwoju pleśni. Warto wiedzieć, że im wyższa jakość liści herbaty, tym smak naparu jest lepszy i można przeprowadzić więcej parzeń.
Nie zaleca się dodawania cytryny do zielonej herbaty! Powoduje to nadmierną kwasowość naparu i może wprowadzić aluminium z liści do napoju. Herbaty zielonej nie należy również mieszać z mlekiem, ponieważ osłabia to aktywność i przyswajanie korzystnych polifenoli.