Kawa po gruzińsku – co to jest i jak ją przygotować?
Kawa po gruzińsku ma wiele imion. Podobnie zresztą jak gruzińska kuchnia, jest niezwykle różnorodna i bogata. Bywa nazywana kawą po batumsku od pięknego miasta o nazwie Batumi, a także kawą po królewsku pochodząca z rejonu Achalciche. Jak sama nazwa wskazuje pochodzi z Gruzji, jest jednak popularna także w Turcji oraz Grecji. Sekret jej przygotowania polega na parzeniu kawy w specjalnym dzbanuszku nazywanym dżezwa. Sprawa jest jednak znacznie bardziej skomplikowana, gdyż w zależności od regionu kawa po gruzińsku przygotowuje się na różne, bardzo zaskakujące sposoby. Dowiedz się co je charakteryzuje oraz jak przyrządzić pyszną kawę po gruzińsku.
Co to jest kawa po gruzińsku?
Kawa po gruzińsku to bardzo aromatyczny napój. Napój przyrządza się parząc wodę ze zmieloną kawą w miedzianym tygielku, który nosi nazwę dżezwa. To tradycyjne naczynie umieszcza się na kuchence lub umieszcza w piasku nagrzanym od ogniska. Poniżej opiszę dwa sposoby przygotowania kawy po gruzińsku. Jeden z nich jest bardzo zaskakujący, gdyż opiera się na prażeniu ziaren kawy z ząbkami czosnku. Bez różnicy jednak od sposobu podania kawy w Gruzji często spożywa się ją w towarzystwie słodkich, tradycyjnych gruzińskich wypieków. Na całym świecie znane są Churchele, które powstają przez oblanie nanizanych na nitkę orzechów i oblanie ich mieszanka mąki z sokiem z winogron. Gotowa przekąska wygląda jak strąk fasoli i jest niezwykle smaczna. Zdecydowanie pasuje do gorzkiej, czarnej kawy.
Jaka kawa do kawy po gruzińsku?
Do parzenia kawy w dżezwie sprawdzą się kawy, których używa się do parzenia espresso. Oczywiście lepiej jest wybrać kawę ziarnistą i zmielić ją przed przygotowanie. Wówczas napój będzie bardzo aromatyczny. Polecane są zwłaszcza ziarna palone na ciemno, gdyż maja one bardziej gorzki, czekoladowy posmak.
Przyrządzanie kawy po gruzińsku – dżezwa – co to jest?
Kawa po batumsku wymaga naczynia odpornego na działanie wysokiej temperatury. Tradycyjnie używa się do tego tygielka wykonanego z miedzi, mosiądzu lub ceramiki. Nosi ono nazwę dżezwa. Jest to tradycyjne naczynie do przyrządzania kawy w Gruzji i innych krajach Bliskiego Wschodu i w krajach bałkańskich. Niezależnie od materiału z którego dzbanuszek jest wykonany, jego kształt jest podobny. Posiada on szerokie dno i zwężającą się ku górze szyjkę zakończoną dziubkiem, który ułatwia nalewanie naparu do filiżanek. Dżezwy mogą mieć różne rozmiary, zwykle mieszczą od jednej do trzech filiżanek kawy. Znakiem charakterystycznym takiego dzbanuszka jest długa, wygodna do trzymania rączka. Nazwa tygielka pochodzi od arabskiego słowa oznaczającego płonący węgiel, bo tak właśnie kiedyś przygotowywano prawdziwą gruzińską kawę – w ognisku.
Dżezy są ważnym elementem kultury kawowej w wielu regionach świata, gdzie picie kawy jest nie tylko zwyczajem, ale także sposobem na spędzanie czasu z rodziną i przyjaciółmi. Poza nazwą dżezwa bywają nazywane imbrik, kanaka oraz cezve.
Zobacz także:
„Kwasowość kawy – dlaczego kawa jest kwaśna?„
Jedna kawa po gruzińsku- dwie możliwości przygotowania
Kawę po gruzińsku możemy przygotować na dwa sposoby. Jedna szkoła mówi, że prawdziwą batumską kawę przyrządza się z czosnkiem, druga zaś, że najlepsza kawa to taka z dodatkiem żółtka utartego z cukrem. Zarówno jeden jak i drugi sposób ma swoich zwolenników. Dlatego też poniżej zamieszczam informację oraz instrukcje przyrządzenia zarówno jednej jak i drugiej kawy. Możesz zatem wypróbować obydwie szkoły i zdecydować, która kawa bardziej odpowiada Twojemu podniebieniu.
Do przygotowania kawy po gruzińsku używamy średnio zmielonych ziaren kawy. Proporcja jest następująca – 1 duża łyżeczka kawy na 1 filiżankę. Filiżanka w tym przypadku powinna odpowiadać pojemności espresso lub espresso doppio, czyli od 35 ml do 70 ml. Wówczas nasza kawa będzie bardzo esencjonalna i aromatyczna. Tak więc ilość wsypywanej do tygielka kawy trzeba dostosować do jego pojemności i ilości kaw, które zamierzasz przygotować.
Kwa po gruzińsku – kawa po królewsku z jajkiem – przepis
Ten sposób picia kawy jest wyjątkowo interesujący. Przepis pochodzi z rejonu Achalciche. Zaskakującym elementem tego napoju jest żółtko jajka utarte z cukrem, czyli popularny u nas niegdyś kogel mogel. Interesujący dodatek sprawia, że kawa sama w sobie staje się pysznym deserem. Ma aksamitny gorzko-słodki smak, który ma wielu fanów na całym świecie. Zdecydowanie warto spróbować tego specjału, nawet jeżeli w najbliższej przyszłości nie wybieramy się na wakacje do Gruzji.
Oto instrukcja jak przygotować kawę po gruzińsku z jajkiem:
Kawę po królewsku parzymy oczywiście w dżezwie. Do przygotowania specjału będzie potrzebne nam jeszcze jedno naczynie, które posłuży do utarcia żółtka z cukrem. może być to niewielka miseczka. Ważne jednak, aby miała okrągłe dno, wówczas ucieranie będzie dużo łatwiejsze.
Składniki potrzebne do przygotowania kawy z żółtkiem:
- 1 łyżeczka kawy mielonej
- 1 szklanka wody
- 1-2 łyżeczki drobnego cukru
- żółtko jaja kurzego
Instrukcja przygotowania – kawa z jajkiem:
- Zmieloną kawę wsyp do dżezwy.
- Zalej kawę chłodną wodą.
- Podgrzewaj napój na małym ogniu do momentu, aż piana podniesie się w naczyniu.
- Zamieszaj kawę i ponownie podgrzej.
- Żółtko jajka umieść w miseczce i ucieraj energicznie z 1-2 łyżeczkami cukru do uzyskania delikatnej piany.
- Przelej gorącą kawę do podgrzanej filiżanki, tak aby fusy zostały w dżezwie.
- Na powierzchnię kawy z pomocą łyżeczki umieść pianę, która powstała z ucierania żółtka z cukrem.
- Kawa jest gotowa do wypicia lub podania.
Delikatna pianka powstała w wyniku utarcia żółtek z cukrem idealnie komponuje się z gorzką kawą. Moc napoju możemy oczywiście stopniować parząc ją z mniejszej lub większej ilości zmielonej kawy.
Kawa po gruzińsku – kawa po batumsku z czosnkiem – przepis
Kawę z czosnkiem pije się zwłaszcza w Adżarii, czyli autonomicznej republice Gruzji. To tam właśnie znajduje się słynne miasto Batumi. Mieszkańcy tego regionu twierdzą, że czosnek wydobywa z kawy niepowtarzalny aromat i przed przygotowaniem kawy prażą jej ziarna razem z ząbkami czosnku.
Przygotowanie kawy po batumsku z czosnkiem:
Smak i aromat kawy zależy od wielu czynników m.in. od wody, która jak wiadomo wszędzie smakuje inaczej. Niemniej jednak warto spróbować odtworzyć ten smak we własnej kuchni. W tym celu najpierw musimy uprażyć ziarna kawy. Najlepiej zrobić to na patelni z grubym dnem. Do garści ziaren dodajemy dwa ząbki czosnku i prażymy na małym ogniu do momentu uzyskania delikatnego nalotu na kawowych ziarnach. Zwróć uwagę, że proces prażenia faktycznie uwalnia z kawy mocniejszy aromat. Następnie wyjmujemy ząbki czosnku, a ziarna kawy studzimy. Kiedy są już chłodne należy zmielić je w młynku do kawy. Specjaliści uważają, że lepiej użyć do tego celu ręcznego młynka, aby ponownie nie podgrzewać ziaren kawy, gdyż może to źle wpłynąć na smak napoju.
Podobno prażenie ziaren kawy z czosnkiem potrafi sprawić, że nawet z ziaren kiepskiej jakości powstanie pyszny, aromatyczny napój. Taka obróbka ma pomóc w wydobyciu z ziaren całego aromatu. Jeżeli smak lub zapach czosnku nie należy do Twoich ulubionych, nie musisz się obawiać. Nie jest on wyczuwalny w gotowym napoju.
Składniki do przygotowania kawy z czosnkiem:
- 1 szklanka wody
- 1 -2 łyżeczki zmielonej kawy uprzednio uprażonej z dwoma ząbkami czosnku
- łyżka cukru do smaku – cukier podbije głębię aromatu
Instrukcja przygotowania – kawa z czosnkiem:
- 1-2 łyżeczki zmielonej kawy wsyp do dżezwy.
- Dodaj cukier. Nie jest to konieczne, ale dodanie cukru uwypukli aromat kawy.
- Zalej zawartość tygielka chłodną wodą.
- Podgrzewaj naczynie na małym ogniu.
- Kiedy płyn zacznie unosić się w górę dżezwy, zamieszaj jej zawartość.
- Ponownie podgrzej kawę. Na górze napoju utworzy się delikatna pianka.
- Kawę przelej do nagrzanej filiżanki zostawiając fusy na dnie dżezwy.
- Kawa jest jest gotowa do podania lub wypicia.
Kawa po batumsku z czosnkiem ma unikalny smak. Tak jak wspomniałam, nie musi on przypasować każdemu. Nie sposób jednak odmówić mu oryginalności i tego, że przez dodatek czosnku napój jest faktycznie bardziej aromatyczny. Jeśli przepis wzbudził Twoja ciekawość, a dodatkowo lubisz eksperymentować z różnymi smakami, warto spróbować tego tradycyjnego napoju z Adżarii.
Gruzja zaskakuje nie tylko kuchnią, ale także sposobem podania kawy. Jak widać w Gruzji każdy znajdzie coś dla siebie. Kawa po batumsku, prażona z czosnkiem, który podkreśla aromat kawy. Zasmakuje wielbicielom mocnych smaków. Z drugiej strony spróbować możemy tam także kawy po królewsku, która jest jednocześnie deserem. Wspaniale przeplatają się z nim nuty słodko-gorzkie. Jedno jest pewne, jednego jak i drugiego sposobu podania kawy warto spróbować i wyrobić sobie o nich własne zdanie.
